Duszpasterstwo uformowało się w połowie lat 80-tych poprzedniego wieku. Jego celem jest objęcie opieką osób, które interesuje turystyka i pielgrzymki a zwłaszcza tzw. turystyka religijna.
Początek grupie dały osoby związane z PTTK, które postanowiły organizować co roku Mszę św. najpierw podczas zakończenia a potem też otwarcia sezonu Oddziału Krakowskiego PTTK. Osoby te we współpracy z Diecezjalnym Duszpasterstwem Służby Liturgicznej i Ruchu Światło-Życie Archidiecezji Krakowskiej utworzyły w roku 1985 Krajoznawczą Odznakę im. Jana Pawła II. Od roku 1986 zaczęto organizować wycieczki w celu wspólnego zdobywania Odznaki. W tymże roku odbyła się pierwsza pielgrzymka turystów do papieskiej kaplicy pod Turbaczem. W tym samym czasie zainicjowano coroczny opłatek turystów w kościele św. Józefa na Podgórzu w Krakowie. Następnie uznano za słuszne, by spotykać się regularnie na spotkania duszpasterskie. I tak powstały najpierw jedno a potem dwa spotkania w miesiącu. Odbywały się one od 1990 r. najpierw w parafii na Osiedlu Podwawelskim w Krakowie, a od roku 1991 w parafii św. Stanisława Kostki w Krakowie - Dębnikach.
Gdy zaistniała taka możliwość, w roku 1993 w ramach duszpasterstwa utworzono koło PTTK, które przynależało do Oddziału Krakowskiego i otrzymało numer pierwszy oraz nazwę "Pielgrzym". Część osób związana dotąd z Duszpasterstwem zapisała się do Koła "Pielgrzym". Przynależność do tegoż koła nie jest konieczna, by uczestniczyć w działalności Duszpasterstwa Turystycznego. Nie jest także konieczne zapisywanie się do Duszpasterstwa. Stanowi ono grupą otwartą i służy wszystkim chętnym, od dzieci po dorosłych.
Do stałych punktów programu Duszpasterstwa Turystycznego i Koła "Pielgrzym" należą spotkania przy kościele św. Stanisława Kostki w Krakowie, w drugie i czwarte wtorki miesiąca o godz. 17.30 (od końca września do połowy czerwca), w sali w podziemiach kościoła. W drugi wtorek odprawiana jest Msza św. z homilią, która służy stałej duchowej formacji grupy. Po Mszy św. odbywa się prelekcja zaproszonej osoby o tematyce związanej z chrześcijańską kulturą, pielgrzymowaniem, turystyką itp. W czwarty wtorek odbywa się spotkanie formacyjne zwane kręgiem biblijnym, podczas którego dyskutowane są wspólnie zagadnienia związane z religijnym życiem. Podczas całego roku organizowane są pielgrzymki i wycieczki, jedno i wielodniowe. W miesiącach zimowych zwiedzane są krakowskie kościoły i inne ciekawe obiekty na terenie Krakowa. W miesiącach letnich organizowane są dalsze wyjazdy, także zagraniczne.
Specyfiką tychże wypraw jest nie tylko poznawanie walorów kulturalnych, historycznych bądź architektonicznych. Chodzi przede wszystkim o odkrywanie ich chrześcijańskiego, więcej, religijnego znaczenia.
Kościoły i inne sakralne budowle powstały, by być miejscem modlitwy i spotkania z Bogiem. Mają i dziś pomagać w zbliżaniu się do Niego. Grupa Duszpasterstwa Turystycznego podczas swych wypraw uczestniczy zawsze w Mszy św. lub innych nabożeństwach oraz organizuje wspólną modlitwę w różnych formach. Stąd jej wycieczki stają się pielgrzymowaniem.
Do stałych, corocznych punktów należą: opłatek turystów w kościele św. Józefa na Podgórzu (styczeń), udział w zlocie Oddziału Krakowskiego PTTK na początek i zakończenie sezonu oraz przygotowanie tamże Mszy św. dla turystów, Msza św. za zmarłych turystów w kościele św. Marka (listopad). Od roku 1993 urządzany jest dwutygodniowy wakacyjny wyjazd zagraniczny, np. pielgrzymka po alpejskich sanktuariach.
Roczny program Duszpasterstwa i Koła "Pielgrzym" publikowany jest w wydawanym na początku stycznia informatorze p.t. "Spotkania z Bogiem na turystycznym szlaku". Informacje na temat aktualnej działalności można otrzymać podczas wyżej wymienionych spotkań przy kościele św. Stanisława Kostki na Dębnikach bądź podczas dyżuru diakonii Krajoznawczej Odznaki im. Jana Pawła II w Duszpasterstwie Służby Liturgicznej i Ruchu Światło-Życie w poniedziałki w godz. 16.00 - 17.00.
Adres:
ul. Wiślna 12/6,
31-007 Kraków,
tel. (012) 62 88 230;
Opiekunem Duszpasterstwa Turystycznego jest ks. Maciej Ostrowski, diecezjalny duszpasterz turystów i pielgrzymów, profesor Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, obecnie Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. Prezesem Krakowskiego Oddziału Koła PTTK nr 1 "Pielgrzym" jest ks. Maciej Ostrowski, a vice-prezesem mgr inż. Kazimierz Synowski.